Renowacja zabytkowej kapliczki w Kozłowie
W październiku br. zakończona została realizacja projektu pn: Remont konserwatorski kapliczki słupowej zwieńczonej rzeźbamiśw. Jana Nepomucena i św. Mikołaja usytuowanej na działce nr 290/1 w Kozłowie, będącej własnością p. Agnieszki Wójtowicz.
Projekt jest współfinansowany ze środków PROW 2007-2013 za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania „Perły Ponidzia”, do której należy m.in. gmina Gręboszów. Celem projektu było zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego poprzez renowację zabytkowej kapliczki słupowej z rzeźbami Św. Jana Nepomucena i Św. Mikołaja z 1744 r. Realizatorem projektu była parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Borusowej pod przewodnictwem ks. proboszcza Mariana Kujdy, który czuwał nad całością wykonywanych prac.
Kapliczka przed renowacją była bardzo zniszczona, widać było na niej upływ ponad 250 lat. Postać św. Mikołaja miała utrącone obie ręce, brakowało całej twarzy, fragmentu mitry. Św. Jan Nepomucen miał utrącona lewą dłoń, nos, brakowało głowy Chrystusa na krzyżu, fragmentu prawego ramienia krzyża i buta prawej nogi. Najpoważniejszym uszkodzeniem było pęknięcie kapitela i trzonu figury, które zostało zablokowane przez dwie metalowe obejmy. Ze względu na tak duże zniszczenia prace konserwatorskie były bardzo skomplikowane. Konieczne było rozebranie kapliczki, przewiezienie jej do pracowni konserwatorskiej i dalsze prowadzenie specjalistycznych prac renowacyjnych. Mieszkańcy parafii wnieśli w realizację projektu swój wkład w postaci pracy przy wykonaniu nowego fundamentu, pomoc przy demontażu i montażu kapliczki oraz prace porządkowe w obrębie kapliczki. Podczas prac pomagali m.in: Grzegorz Wójtowicz, Edward Wójtowicz, Radło Sławomir, Sambur Jan, Moździerz Wojciech i Gil Robert.
Rzeźba jest rzadkim przykładem, gdy na jednym cokole ustawiono złączone plecami dwa posągi św. Jana Nepomucena i św. Mikołaja. Według strony internetowej http://nepomuki.pl/nepomuk/index.html istnieją w Polsce tylko 3 takie kamienne figury: w miejscowościach Skotniki Dolne (gm. Wiślica, pow. buski) z 1765 r., w miejscowości Podraje (gm. Nowy Korczyn, pow. buski) z poł. XVIII w., i Kozłów (gm. Gręboszów, pow. dąbrowski) oraz drewniana figura w miejscowości Kraków-Przewóz z 1723 r.
W miejscu tym przypomnieć należy, że św. Jan Nepomucen jest patronem m. in. szczerej spowiedzi, dobrej sławy i tonących oraz orędownikiem podczas powodzi. Jest także patronem mostów. Według tradycji chroni pola i zasiewy przed powodzią. Dlatego figury św. Jana Nepomucena można spotkać przy drogach w sąsiedztwie mostów i rzek. Natomiast św. Mikołaj jest patronem m.in. dzieci, marynarzy, rybaków, żeglarzy i flisaków, pielgrzymów i podróżnych oraz złodziei.
Ze względu na swoje usytuowanie, przy drodze wojewódzkiej Żabno - Busko-Zdrój, odnowiona kapliczka stanowić będzie atrakcję turystyczną oraz służyć jako świadectwo wiary naszych przodków, a święci patroni wspomagać będą nas nadal w potrzebie.
Renowację kapliczki przeprowadziła Pracownia Konserwacji Zabytków p. Jakuba Olszyńskiego z Przeworska.
Opracowanie: Mieczysław Mamulski
Fotografie: Jakub Olszyński
Wprowadzenie: Marcin Janowiec 21.11.2013 r.