WRĘCZENIE TYTUŁU HONOROWEGO OBYWATELSTWA GMINY GRĘBOSZÓW GENERAŁOWI ZDZISŁAWOWI BASZAKOWI

W okresie przedświątecznym, 22 grudnia br. odbyło się uroczyste wręczenie aktu nadania honorowego obywatelstwa gminy Gręboszów generałowi Zdzisławowi Baszakowi. Ze względu na stan zdrowia odznaczonego i bieżącą sytuację epidemiczną, uroczystość miała charakter kameralny i odbyła się w domu generała. Wręczenia aktu nadania wraz z listem gratulacyjnym dokonał Marek Mosio – przewodniczący Rady Gminy Gręboszów. Odznaczony otrzymał również z rąk Krzysztofa Gila – wójta gminy Gręboszów okolicznościowy medal upamiętniający to wyjątkowe wyróżnienie oraz upominki związane z gminą Gręboszów. Honorowe obywatelstwo generałowi Baszakowi zostało nadane w dniu 25 października 2021 r. przez Radę Gminy Gręboszów w drodze uchwały Nr XXX/268/2021 w sprawie nadania tytułu „Honorowego Obywatela Gminy Gręboszów”. Generał Zdzisław Baszak nie krył wzruszenia z faktu otrzymania tego wyróżnienia. Na ręce wójta gminy Gręboszów skierował okolicznościowy adres, w którym wyraził swoją wdzięczność za otrzymany honorowy tytuł: Szanowni Państwo przedstawiciele samorządu oraz mieszkańcy  gminy Gręboszów Z wielkim wzruszeniem przyjmuję zaszczytny tytuł honorowego obywatela gminy Gręboszów nadany uchwałą Rady Gminy. To dla mnie wielki honor i szczególne wyróżnienie, tym większe, że Wola Gręboszowska to moja rodzinna miejscowość, w której nie tylko się urodziłem, ale z którą łączą mnie najpiękniejsze dziecięce i młodzieńcze wspomnienia. Teren Powiśla Dąbrowskiego był nie tylko miejscem mojego dorastania, ale także miejscem działalności konspiracyjnej w okresie niemieckiej okupacji. Tam organizowaliśmy akcje sabotażowo-dywersyjne, przygotowania do akcji „Most” oraz wiele innych przedsięwzięć, których celem było odzyskanie niepodległości. Ten szczególny czas narodowego zniewolenia i walki o wolną Ojczyznę tak mocno utkwił w mojej pamięci, że będzie mi bliski prawdopodobnie do końca moich dni. Dlatego pragnę Państwu podziękować za pamięć i troskę o ludziach i wydarzeniach z okresu II wojny światowej. Jednocześnie proszę Państwa, aby ta służba pamięci była zawsze obecna i żywa w lokalnej społeczności, bo chociaż żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego odchodzą już na wieczną wartę, to dzięki Państwa postawie i zaangażowaniu żyją w społecznej świadomości a dzięki temu młode pokolenie ma szansę poznać i zrozumieć wydarzenia z czasu wojny oraz dowiedzieć się o poświęceniu i heroizmie tych, Tych którzy Polsce oddali to, co najcenniejsze. Przesyłam Państwu serdeczne żołnierskie pozdrowienia oraz życzę sił i entuzjazmu do służby Ojczyźnie, społeczności lokalnej a także dalszej popularyzacji pamięci o bohaterach Armii Krajowej i ofiarnej postawie mieszkańców Gręboszowa i okolic. Spotkanie z generałem Baszakiem było czasem wspomnień i rozmów na temat przeszłości. Honorowy obywatel nawiązał do wydarzeń jakie miały miejsce na terenie gminy Gręboszów w czasie II wojny światowej. Wspominał m. in. o tym, że Gręboszów był pierwszą placówką Armii Krajowej utworzoną w powiecie dąbrowskim, która przystąpiła do działań konspiracyjnych już w listopadzie 1939 roku, tutaj również realizowany był na szeroką skalę kolportaż prasy konspiracyjnej. Zaznaczył również, że sieć konspiracyjna na terenie gminy była bardzo dobrze zabezpieczona. W uroczystym wręczeniu aktu nadania honorowego obywatelstwa gminy Gręboszów wzięli udział przedstawiciele samorządu gminy Gręboszów: Krzysztof Gil – wójt gminy Gręboszów, Marek Mosio – przewodniczący Rady Gminy Gręboszów, Zdzisław Kogut – zastępca wójta gminy Gręboszów, Bernadetta Więcek – pracownik Urzędu Gminy Gręboszów oraz Wiesław Lizak – dyrektor GCKiCz w Gręboszowie.W uroczystości uczestniczył również Maciej Małozięć – wiceprezes Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Druga część obchodów odbyła się w nowo otwartym Oddziale Muzeum Okręgowego w Tarnowie – Regionalnego Centrum Edukacji o Pamięci, znajdującego się przy ul. Ignacego Mościckiego 29 w Tarnowie. Rozpoczęła się od prezentacji fragmentów filmu poświęconego postaci gen. Zdzisława Baszaka. Następnie odbyły się okolicznościowe wystąpienia zebranych gości. Głos zabrali: Marek Mosio – przewodniczący Rady Gminy Gręboszów oraz Maciej Małozięć – wiceprezes Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Moderatorem spotkania był Krzysztof Gil – wójt gminy Gręboszów. W tej części wydarzenia ponadto udział wzięli: Kazimierz Kurczab – dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Zdzisław Kogut – zastępca wójta, Agnieszka Grela – kierownik Regionalnego Centrum Edukacji o Pamięci w Tarnowie, Katarzyna Czupryna, Edyta Dąbroś – wiceprzewodniczące Rady Gminy Gręboszów, Bernadetta Więcek, Wiesław Lizak. Zwieńczeniem tego spotkania było zwiedzanie ekspozycji stałej Regionalnego Centrum Edukacji o Pamięci w Tarnowie. Zdzisław Baszak urodzony w 1920 r. w Woli Gręboszowskiej, jako syn Jana i Marii z d. Tarka, już od najmłodszych lat zdobywał wszechstronną wiedzę, rozwijał zdolności kierownicze oraz aktywnie angażował się w życie środowiska szkolnego. Po zdanej maturze postanowił odbyć obowiązkową służbę wojskową. Przydzielono go do II batalionu 16. Pułku Piechoty w Tarnowie wchodzącego w skład 6. Dywizji Piechoty (DP). Dowodził plutonem ckm. Brał aktywny udział w kampanii wrześniowej. Jest obecnie jedynym żyjącym, 101. letnim uczestnikiem bitwy pod Pszczyną we wrześniu 1939 roku. Po klęsce polskich wojsk nie złożył broni lecz przeszedł do konspiracji. Działał głównie na terenie powiśla dąbrowskiego i ziemi tarnowskiej. Od listopada 1939 r. do marca 1940 r. pełnił obowiązki zastępcy Komendanta Obwodu Dąbrowa Tarnowska ZWZ „Drewniaki„ i współorganizował konspiracyjne struktury dąbrowskiego Obwodu. W latach 1941-1945 był oficerem dywersji przy Komendzie Obwodu Dąbrowa Tarnowska. Zorganizował sekcje dywersyjno-szturmowe, które były wydzielonymi z Armii Krajowej małymi oddziałami specjalnymi, najlepiej uzbrojonymi i głęboko zakonspirowanymi. W lipcu 1944 roku uczestniczył w operacji „Wildhorn III – Most III”, podczas której przekazano aliantom fragmenty tajnej niemieckiej broni rakietowej V-2. Po wojnie był więziony przez władze komunistyczne i z 6 letniego wyroku odsiedział 3 lata. Po 1989 r. współtworzył Inspektorat Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którego został kierownikiem. Funkcję tę pełnił do 2014 r., kiedy to został Prezesem Honorowym Okręgu Tarnów. W ramach obchodów 82 rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego, 27 września 2021 r. przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Tarnowie odbyła się uroczystość wręczenia nominacji generalskiej dla płk. nie podlegającego obowiązkowej służbie wojskowej Zdzisława Baszaka. Wręczenia nominacji generalskiej dokonał zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP Piotr Ćwik przy udziale wojskowej asysty honorowej. Jako mieszkaniec Tarnowa, nie będąc już mieszkańcem gręboszowskiej gminy, w swoich wystąpieniach i wspomnieniach bardzo mocno podkreślał swoje pochodzenie oraz więzi rodzinne jakie łączą Go z Gminą Gręboszów, gdzie nadal mieszka Jego rodzina. Zdjęcia z wydarzenia         Opracowanie: Wiesław Lizak Wprowadzenie: Marcin Janowiec 31.12.2021 r.